UWV loopt momenteel flink achter in de beoordeling van WIA-aanvragen. Werkgevers vinden het vaak frustrerend dat de WIA-beslissing zo lang op zich laat wachten. Maar wist u dat een late WIA-beslissing werkgevers ook een flinke besparing kan opleveren? Benieuwd hoe dit zit? Lees dan dit blog.
Poortwachterstoets
Alvorens UWV een beslissing op de WIA-aanvraag van een werknemer neemt, beoordeelt hij of de werkgever voldoende re-integratie-inspanningen heeft verricht. Dit wordt in het spraakgebruik ook wel de ‘Poortwachterstoets’ genoemd.
UWV beoordeelt aan de hand van het ingediende re-integratieverslag – dat uit allerlei verplichte documenten bestaat – of de werkgever aan zijn re-integratieverplichtingen heeft voldaan. Oordeelt UWV dat dit niet het geval is, bijvoorbeeld omdat het tweede spoortraject te laat is opgestart of omdat er naar de overtuiging van UWV nog mogelijkheden in het eerste spoor zijn, dan wordt een zogenoemde loonsanctie opgelegd.
Een loonsanctie is kostbaar. Het loon van de werknemer moet voor maximaal 52 weken worden doorbetaald en de re-integratie-inspanningen moeten worden voortgezet. Ook een beëindiging van het dienstverband kan doorgaans niet plaatsvinden, omdat het opzegverbod tijdens ziekte van kracht blijft.
Daar werkgevers het loon van hun arbeidsongeschikte werknemer al twee jaar hebben doorbetaald, wordt een loonsanctie vaak als zuur en onrechtvaardig ervaren.
Achterstanden bij UWV
UWV loopt momenteel flink achter in de beoordeling van WIA-aanvragen. In 2023 is deze achterstand alleen maar verder toegenomen. Verschillende oorzaken zijn daaraan debet, maar de voornaamste zijn een tekort aan verzekeringsartsen en een toename van het aantal WIA-aanvragen.
In de WIA is geregeld dat UWV binnen acht weken na ontvangst van de WIA-aanvraag, een beslissing op de aanvraag moet nemen. Gezien de achterstanden bij UWV, wordt deze termijn steeds vaker niet gehaald.
Werkgevers ervaren het in de regel als vervelend en frustrerend dat de WIA-beslissing soms zo lang op zich laat wachten. Dit zorgt voor onzekerheid en stagnatie in het verdere proces. Kan het loon na ommekomst van de wachttijd van 104 weken nu worden stopgezet? Of moet worden gewacht op de WIA-beslissing? Kan al een vaststellingsovereenkomst met de werknemer worden gesloten ter beëindiging van de arbeidsovereenkomst? Kan het tweede spoortraject worden stopgezet? Allemaal vragen die in de praktijk opdoemen.
Voorkomen loonsanctie
Waar werkgevers zich echter niet altijd bewust van zijn, is dat deze vertraging bij UWV ook een aanzienlijk financieel voordeel met zich kan meebrengen. En wel het voordeel dat UWV de werkgever geen loonsanctie meer màg opleggen.
In artikel 25 van de WIA is namelijk bepaald dat UWV géén loonsanctie meer aan de werkgever mag opleggen wanneer de wachttijd van 104 weken is verstreken.
Met andere woorden: wanneer UWV te laat is met zijn beoordeling van het re-integratiedossier, verspeelt het zijn beurt. Hij mag dan geen loonsanctie meer opleggen hoeveel tekortkomingen er ook in het re-integratiedossier zitten.
Gezien de achterstanden bij UWV zien wij in onze praktijk steeds vaker dat het UWV niet lukt om het re-integratieverslag tijdig te beoordelen en voor ommekomst van de termijn van 104 weken, een besluit te nemen. De achterstanden bij UWV kunnen voor werkgevers derhalve nog wel eens voordelig uitpakken.
Zo wendde zich recent nog een werkgever tot mij, die zijn arbeidsongeschikte werknemer al ruim een jaar niet meer had gesproken. Op de eerste drie maanden na, had hij verder geen noemenswaardige re-integratie-inspanningen meer verricht. Het was onmiskenbaar dat het re-integratiedossier de Poortwachterstoets niet zou doorstaan en hij een loonsanctie aan zijn broek zou krijgen.
UWV lukte het echter niet om de ingediende WIA-aanvraag op tijd te beoordelen en voor ommekomst van de wachttijd een beslissing te nemen. Het gevolg: werkgever ontving geen loonsanctie puur en alleen omdat UWV te laat was met zijn beslissing.
Voor werkgever een grote opluchting maar voor de spaarkas van UWV toch wel een zure appel. De betreffende werknemer was overigens content met de beslissing van UWV. Hij was blij dat hem een WIA-uitkering is toegekend en hij niet nog een extra jaar aan zijn werkgever is verbonden.
Advies werkgevers indienen WIA-aanvraag
Bent u er als werkgever niet zeker van dat uw re-integratiedossier de Poortwachterstoets kan doorstaan – en over deze toets moet niet lichtvaardig worden gedacht – dan kunnen de achterstanden bij UWV u wel eens goed van pas komen.
U kunt er daarom belang bij hebben dat u en uw werknemer niet al te voortvarend tot indiening van de WIA-aanvraag overgaan en daarmee tot op het laatste moment, uiterlijk de 93e ziekteweek, wachten. Zodoende kunt u de kans dat u wordt geconfronteerd met een kostbare loonsanctie reduceren.
Wilt u meer weten over dit onderwerp? Neem dan contact op met Anique Sauvé. Zij is specialist op het terrein van ziekte en heeft veel kennis van de WIA. Daarnaast heeft zij ruime ervaring met het voeren van procedures tegen UWV, bijvoorbeeld naar aanleiding van een opgelegde loonsanctie. Ook geeft zij workshops over het onderwerp arbeidsongeschiktheid.