Vakantie is essentieel om stress te verminderen, de productiviteit te verhogen en de algemene tevredenheid op de werkvloer te vergroten. Maar hoe stel je de geldelijke waarde van zo’n vakantiedag vast? Als een werknemer bijvoorbeeld uit dienst treedt, moet immers worden bepaald hoe veel het openstaande saldo aan vakantiedagen waard is.
Normale loon
Normale loonHet Europese Hof van Justitie heeft bepaald dat een werknemer gedurende vakantie recht heeft op zijn/haar “normale loon”. De werknemer moet gedurende de vakantie qua beloning geen verschil merken met een gewone werkdag. De werknemer heeft daarom tijdens vakantie niet alleen recht op het ‘gewone’ vaste salaris, maar ook op alle looncomponenten die ‘intrinsiek samenhangen met de taken die hem in zijn arbeidsovereenkomst zijn opgedragen en waarvoor hij in het kader van zijn globale beloning een financiële vergoeding ontvangt.’
De achterliggende gedacht is dat de werknemer geen nadeel mag ondervinden van het opnemen van vakantie en dus hetzelfde loon ontvangt als wanneer hij wel vakantie zou hebben opgenomen. Immers, als hier wel verschil in zou bestaan, dan zou dat ertoe kunnen leiden dat de werknemer om die reden géén vakantie opneemt. En dat is onwenselijk, want het recht op jaarlijkse vakantie is een bijzonder belangrijk beginsel van het Europese sociaal recht.
Tot zover duidelijk. De werknemer moet hetzelfde loon krijgen als dat hij op een normale werkdag zou ontvangen. Maar het is niet altijd even duidelijk welke looncomponenten onder het “normale loon” vallen. Immers, variabele looncomponenten komen in de praktijk geregeld voor en dan kan het loon behoorlijk verschillen. Welke looncomponenten moet je dan meetellen?
Looncomponenten
Hieronder gaan wij in op een aantal veel voorkomende looncomponenten en bespreken of deze meetellen bij het vaststellen van de waarde van een vakantiedag. Hierbij zij opgemerkt dat voor de waarde van alle vakantiedagen (wettelijk en bovenwettelijk) dezelfde regels gelden.
Vakantietoeslag: Onder het normale loon van een werknemer valt ook de vakantietoeslag. De vakantietoeslag moet dus worden meegerekend bij het normale loon. Hier lijkt in de praktijk ook weinig discussie over te bestaan.
Bonus: Een bonus behoort in de regel ook tot het normale loon. Als bijvoorbeeld sprake is van een bonusregeling, waarbij jaarlijks aan de hand van diverse factoren (financiële doelstellingen van de organisatie, persoonlijke doelstellingen) wordt bepaald of recht op een bonus bestaat, dan valt die bonus onder “het normale loon”. Deze bonus hangt intrinsiek samen met het werk van de werknemer en de werknemer had deze bonus immers ook ontvangen als hij de vakantiedagen zou hebben opgenomen. De bonus moet dus in beginsel ook worden meegeteld.
Overuren: Het Europese Hof van Justitie heeft bepaald dat de vergoeding voor overuren moet worden meegeteld bij het bepalen van het normale loon als de overuren op regelmatige basis voorkomen en de vergoeding daarvan een belangrijk onderdeel vormt van de totale vergoeding. Ook de vergoeding voor overuren telt dus mee, als aan voornoemde vereisten is voldaan.
Toeslagen: Toeslagen, zoals bijvoorbeeld nachtrittentoeslagen, vormen in de regel een vergoeding voor het (bijvoorbeeld) buiten de reguliere (over)werktijden werken. Dergelijke toeslagen hangen doorgaans ook intrinsiek samen met de werkzaamheden. Ook deze vergoeding wordt derhalve gerekend tot het gewone loon van de werknemer.
Pensioenpremie: Als de werkgever (een deel van) de pensioenpremie betaalt, dan rijst de vraag of deze afdracht mee moet worden geteld in de waarde van een vakantiedag. Deze afdrachten zouden immers ook worden voldaan als de werknemer wél vakantie had opgenomen. In de rechtspraak is echter (sinds 2018) de lijn dat deze premie niet meetelt. Het werkgeversdeel van de pensioenpremie is namelijk geen vergoeding die een werkgever aan een werknemer verschuldigd is en valt dus niet onder “normale loon”. Deze pensioenafdrachten worden dus niet meegeteld.
In conclusie
De werknemer heeft over zijn/haar vakantiedagen recht op het normale loon. Dat is een zéér ruim begrip. Heb jij vragen over het bepalen van de waarde van vakantiedagen? Neem dan contact op met ons team arbeidsrecht.